Refraktometrik Kuru Madde Tayini (Suda Çözünür Kuru Madde)
Işık saydam bir ortamdan diğer saydam bir ortama geçerken yolundan sapar, bu olaya ışığın kırınımı olayı denir. Işığın kırınımı ortamların yoğunluğu ile değişir. İşte bu olaydan yararlanılarak yapılan konsantrasyon belirlemelerine refraktometri, bu amaçla kullanılan aletlere de refraktometre denir.
Işık az yoğun ortamdan çok yoğun ortama geçerken normaline yaklaşarak kırılır. Işığın geliş açısı α, kırılma açısı β ise;
sin α/sin β = n
oranına, n, ışığın kırılma katsayısı (= refraktif indisi) denir. Kırılma indisi aslında ışığın bir ortamdaki hızının diğer bir ortamdaki hızına oranıdır.
n= C (boşlukta)/C1 (havada) = 1,00029
görüldüğü gibi ışığın boşluktaki hızı havadaki hızından çok az farklıdır. Bundan dolayı hava için kırılma indisi 1 kabul edilebilir. Refraksiyon indekslerinde ışık daima havadan diğer bir ortama geçiyor kabul edilir. Bunun için de refraksiyon indisleri daima 1’den büyüktür. Refraksiyon indisini etkileyen etmenler sabit tutularak her maddenin saf ve çözelti hallerinin belirli kırılma katsayıları bulunur. Önce bir çalışma eğrisi çizilir, sonra da bu eğriden yararlanılarak bileşimi bilinmeyen karışımın kırılma katsayısı ölçülmek suretiyle bileşimi belirlenir.
Kırılma katsayısı hem ışığın dalga boyuna ve hem de ortam sıcaklığına bağlı olarak değişir. Bu bakımdan kırılma katsayısı verilirken, bu katsayının ışığın hangi dalga boyunda ve kaç ºC’de ölçüldüğü bildirilmektedir. Örneğin, nD20 ifadesi, 20ºC sıcaklıkta ve sodyumun sarı ışığında (589,3 nm = 6x10-5 cm dalga uzunluklu sodyum ışığının D hattında) ölçüm yapıldığını ifade eder. Kırılma katsayısı sıcaklığın artması ile düşer, azalması ile yükselir. Bu bakımdan belli sıcaklıklarda ölçüm yapıldığı zaman, eğer sıcaklık bir miktar saparsa, düzeltme etmeni kullanılarak gerçek kırılma katsayısı belirlenir. Ancak bu sapma miktarının +5ºC’yi aşmaması gerekir.
F=0,00035
t1 (ölçümün yapıldığı sıcaklık derecesi)>t (ölçümün yapılması gerekli sıcaklık dercesi) ise
nt = nt1 + (t1-t) x F
t1< t ise nt = nt1 – (t-t1) x F olur.
Yöntemin Prensibi
İçerisinde çözünmüş madde içeren çözeltilerde, ışık, yoğunluğu farklı ortamlardan birinden diğerine geçerken kırılır. Işığın kırılması, suda çözünmüş maddenin karakteristik özelliğidir ve onun konsantrasyonunun ölçüsüdür. Reflaktometrenin kuru madde skalası 20 °C’daki saf sakkaroz çözeltisine göre ayarlanmıştır.
Deneyin Yapilisi
Önce refraktometrenin ayarı yapılır. Bu amaçla ya aletle birlikte satılan ve kırılma katsayısı belli olan sıvılar kullanılır; ya da bu mümkün değilse, n değeri 1,3330 kırılma katsayısına sahip bilinen damıtık su kullanılır.
Rekraktometre önce su ile kalibre edilir. Daha sonra homojen hale getirilen numuneden 1 damla tamlatılarak okuma yapılır.
Hesaplamalar
Refraktometreden okunan değer suda çözünmüş kuru madde miktarını verir.
Eger okumalar 20 °C ‘da yapılmadıysa sıcaklık düzeltmesi şu şekilde yapılır: 20 °C’da sonuç verebilmek için okunan sıcaklık ve % çözünmüş kuru madde miktarı bulunur. Tabloda iki değerin çakıştığı nokta bulunur. Örneğin 17 °C de %17 çözünmüş kurumadde bulunduysa (%15 ile %20 arasında bir değer olacak) 17 den 0,195 çıkarılarak 20 °C deki çözünmüş kuru madde miktarı verilir.
Abbe Refraktometresi
Kırılma indisi tayininde kullandığımız alete Abbe Refraktometresi denir. Abbe refraktometresinde iki prizmanın arasına kırılma indisini tayin edeceğimiz maddeyi sıvı film olarak yerleştiririz. Prizmalara gönderdiğimiz ışık ile, kritik açıdan daha küçük açı ile gelen ışınların oluşturduğu aydınlık bölge ve kritik açıdan daha büyük açıyla gelen ışınların oluşturduğu karanlık bölgeyi görebiliriz.
Nitel Analiz: Ölçtüğümüz kırılma indisi değerlerini, saf maddelerinin kırılma indisi değerleri ile karşılaştırarak refraktometrik nicel analizi gerçekleştirmiş oluruz. Eğer karşılaştırma yapacağımız standart bir indis değeri bulamazsak, Lorentz-Lorenz molar kırılma indisini buluruz. Bu değer R ile gösterilir ve
R=(n²-1)*M/(n²+2)*d ile de formülize edilebilir.
M, molekülün molar ağırlığı, d ise yoğunluğudur. Buradan R değerini buluruz ve bilinen değerler ile hesapladığımız R´ değeriyle karşılaştırma yaparız.
Dijital El-Tipi 'Pen' Refraktometre
Dijital Cep Refraktometreleri
PAL-1 / PAL-2 / PAL-3 / PAL- α (alpha) / PAL - RI / PAL - Tomato
Boyutları, kolay taşınabilen mükemmel tasarımı, fonksiyonu ve performansı ile sizi şaşırtacak ve ölçüm olanaklarınızı ve alanınızı genişletecek... Pal serisi ile sulu çözeltilerin % konsantrasyonlarını bir bakışta öğrenin...
El Tipi Refraktometreler
El Tipi Refraktometreler kolay ölçüm olanağı sağlayan en temel refraktometrelerdir.
Abbe Refraktometreler
Atago Abbe Refraktometreler kırılma indeksini ölçen çok güvenilir refraktometrelerdir. Diğer refraktometreler ile karşılaştırıldığında, Abbe Refraktometreler cam tabaklar, plastik tabakalar ve diğer katı filmler gibi sıvı ve katı numunelerin ölçümünü yapabilir.
Multi-Wavelength Abbe Refraktometreler
Multi-Wavelength Abbe Refraktometreler, okuma kolaylığı sağlayan dijital göstergesi ve değiştirilebilir filtreler ile farklı dalgaboylarında sıvı ve katıların ölçümlerinde kullanılır.
Palette Serisi
Palette serisi - dijital refraktometreler, küçük bir batarya ile çalışan cihazlardır. Bu seride numune ölçüm değerlerini, tek bir tuşa basarak hızlı ve kolay bir şekilde öğrenebilirsiniz.
Dijital Refraktometreler
Atago Dijital Refraktometreler basit ölçüm yöntemiyle kullanım kolaylığı sağlayan, yüksek hassasiyetli, güvenilir ölçümler için tasarlanmış refraktometrelerdir.
Atago Dijital Refraktometrelerde ölçüm sonuçlarınının kolay okunabilmesini sağlayan geniş dijital okuma alanı bulunmaktadır.
RX-5000α (alpha)
RX-7000α (alpha)
RX-9000α (alpha)
RX-007α (alpha)
SMART-1
In-Line Refraktometreler
PRM-85
CM-780
Çok çeşitli sıvı konsantrasyonlarının sürekli ölçümü için In-line modeller çok çeşitli sıvı konsantrasyonlarının sürekli ölçümü için fabrikaların üretim hatlarında kullanılabilir. Bu modellerin üretim kontrolü, konsantrasyon, fermentasyon kontrolü, su bazlı ya da alkali bazlı deterjan vb. maddelerin konsantrasyonlarının kontrolü gibi uygulama alanları mevcuttur.
Dijital Tuz Refraktometreleri
ES-421 İletkenlik test yöntemi kullanan Atago Dijital Tuz Refraktometreleri, çözünebilir maddelerin solüsyonunda tuzluluk seviyesinin ölçümünü gerçekleştirir.
Şarap Refraktometreleri
Dijital El-Tipi Cep Refraktometreler
Dijital Şarap Refraktometre WM-7
MASTER-Serisi Şarap Refraktometreler
Refraktometre |
|
|
- Metal İşleme Sıvıları ( Bor Yağları ) yağ oranlarını -konsantrasyonlarını ölçmek için gerekli olan ölçüm aletidir.
- Ölçüm aralığı 0- 20 Brix olup son derece net bir ölçüm yapılmasını sağlamaktadır.
- Ürün aynı zamanda gıda ve özellikle içecek sektöründe de kullanım alanı bulmaktadır.
- Refraktometrede Ölçüm Yapılması:
- Refraktometrenin cam kısmına 2-3 damla emülsiyon damlatılır.
- Refraktometrenin cam kapağı kapatılır , aşağıdaki gibi bakılır.
- Refraktometrede aşağıdaki gibi alt kısım beyaz üst kısım mavi olacak şekilde oluşan yatay çizgi refraktometre okumasını verir. Bu değerin ürüne ait refraktometre katsayısı ile çarpılması ile emülsiyondaki yağ oranı tespit edilir.
|
|