ölçü birimleri,aletleri, kullanma kılavuzu, hepsi burada.
  termometre
 

sıçaklık ölçer.

Sivûı Cara Termometreler
Sivili cam termometreler -200°C ile 600°C sıcaklık aralığında çok eski zamanlardan beri kullanılmaktadır. Bu ter-
mometreler, kırılgan olmasına, belirsizlik değerlerinin SPRT'ler ile karşılaştırıldığında kötü olmasına ve ölçümlerde
otomasyonu sağlayamamasma rağmen popülerliğini sürdürmektedir. Ölçümlerde başka cihaz gerektirmiyor olması, ta-
şmabilirliği, fiyatının ucuzluğu ve kullanım kolaylığı nedeniyle de birçok kullanıcı tarafından 0.5°C ve yukarısı belirsiz-
lik için tercih edilmektedir.
Sivili cam termometrenin çalışma prensibi cam içerisinde bulunan sıvının sıcaklık ile genleşmesine dayanır. Haz-
ne içindeki sıvı sıcaklığı artıkça sıvı genleşip kılcal kolon üzerinde ölçülebilir bir yükseklik oluşturur. Burada genleşme
ile sıvının termal enerjisi mekanik enerjiye dönüştürülür.
Sivili cam termometreler ile iyi bir performans elde edilmek isteniyorsa çalışma aralığının -38"C ile 250°C arasın-
da olmasına ve kontrol noktası olarak buz noktası değerinin bulunmasına dikkat edilmelidir. Ayrıca satın alırken kılcal
boruda ve ölçekte bozukluk olmamasına, sıvı içinde yabancı madde olmamasına, ölçeklendirmenin düzgün ve doğru ol-
masına ve daldırma derinliğini belirten bir yazının olmasına dikkat edilmelidir. Ölçümler yapılırken düşük sıcaklıktan
başlanmalıdır. Termometre içindeki sıvı hizası ile aynı hizadan okuma yapılmalıdır [10].
Sıvı cam termometrelerde genellikle civa veya organik sıvılar kullanılır. Ölçüm alınırken sıvıda kopukluk ol-
mamasına dikkat edilmelidir. Kopukluk varsa uygun izlekler ile sıvı bir araya getirtilir.
TABLO 2. Bazı Tennometrik Sıvıların Genleşme Katsayıları
78
Page 5
Termomeírík Sıvılar
Genleşme Katsayısı
Cıva, Civa-Taiyum
0.00016 K1
Galyum
0.00010 K'1
Etanol, Toluol, Penîan
0.001 K!
İşaretleme gövde üzerine kazıma yöntemi veya baskî yöntemi ile yapılır. İşaretleme ölçeğin yanısıra daldırma bil-
gilerini de verir.
Genleşme çemberi termometrenin üst kısmında bulunur. Bu çember termometrenin güvenliği için yapılmaktadır.
Termometre üst sıcaklık değerine yakın bir noktada kullanıldığında oluşan gaz basıncı, genleşme çemberi sayesinde
azaltılır. Büzülme çemberi ise ana Ölçeğin altına veya ana ölçek ile yardımcı ölçek arasına yerleştirilmiştir.
Termometre üzerinde ana ölçek ve bazen küçük yardımcı ölçekler bulunur. Büzülme çemberi kullanıldığında, buz
noktası değerini Ölçmek için yardımcı ölçek kullanılır.
Sivili cam termometrelerinin daldırma derinliklerine göre üç çeşidi vardır:
1. Kısmi daîdırmah sivili cam termometreler
2. Tam - Kısmi daldırma
3. Tam daldırma
3. SONUÇ
Sıcaklık ölçümü endüstride, bilim ve teknoloji uygulamalarında ve günlük hayatta çok önemli rol oynamaktadır. Bu
ölçümler ile üretilen bir ürünün kalitesi belirlenerek doğrudan ülke ekonomisine katkı sağlar. Aynca çok çeşitli uy-
gulamalarda ortam sıcaklık kontrolü verimli bir işleyiş için gereklidir. Günlük yaşantımızda hava durumunu ve sıcaklığı
öğrenmek rutin bir alışkanlık olmuştur. Bunlara ek olarak, birçok bilimsel ve teknolojik araştırma ve geliştirme yapılır-
ken sıcaklık mutlaka ölçülmektedir.
Sıcaklık ölçümleri yapılırken, ölçülecek ortam veya malzeme ile termometre arasındaki uyumsuzluklardan veya her
ikisinden kaynaklı hatalardan dolayı ölçümün belirsizliği istenen değerden daha fazla olabilir. Bunu engellemek için ne
tip bir termometrenin kullanılacağı ve bu termometrenin dayandığı ölçüm prensibinin çok iyi anlaşılması gerekir.
Bu makalede endüstriyel uygulamalarda veya ikincil seviye laboratuvarlarda sıklıkla karşımıza çıkan dört temel ter-
mometre hakkında genel bilgi verilmiştir

Termometre Hakkında BilgiAlm. Thermometer (n), Wärmemesser (m), Fr. Thermomètre (m), İng. Thermometer. Sıcaklık ölçen âlet. Termometrelerin çalışma prensibi, pekçok maddenin sıcaklıkla genleşmesi esâsına dayanmaktadır. En sık rastlananı cıvalı termometredir. Bu çok küçük kesite sâhip ve üst ucu kapalı bir tüpten ibârettir. Alt ucundaysa içinde cıva bulunan küresel veya silindirik bir hazne bulunur. Isıtılmasıyla, civa genişler ve tüpte yükselir. Tüpün kesitinin küçük olmasından dolayı az bir hacim büyümesinde cıvanın yükselmesi oldukça fazladır.

Termometre iki sâbit nokta arasında kalibre edilir. Bunlar suyun donma noktasıyla kaynama noktasıdır. Normal atmosfer basıncında (760 mm cıva basıncı) bu iki nokta arasındaki mesâfe Celcius termometresinde 100 eşit parçaya bölünür. Bunların her biri bir Centigrad’ı (1°C) gösterir. Fahrenheit ölçüsündeyse bu 180 eşit parçaya bölünür. Bunların her biriyse Fahrenheit’i (1°F) gösterir. Bu ölçümde, suyun donma ve kaynama noktası sırayla 32°F ve 212°F olarak belirlenir. Réamur ölçümündeyse bu noktalar 0°R ve 80°R olarak isimlendirilir. Ara da 80 parçaya bölünür. Cıva -39°C’de donduğu için çok düşük sıcaklıkların ölçümü için uygun değildir. Bu tür olanlar donma noktası düşük olan renkli alkolle doldurulmuştur. Ulaşılabilecek en düşük sıcaklık mutlak sıfır olup, -273,16°C’dir. Mutlak sıfırdan başlayan bir ölçü de Kelvin’dir, yâni -273,16°C= 0°K’dır.

Termokupl: Farklı iki metal veya metal alaşımı telin (meselâ, bakırla demir gibi) birleştirilmesi ve bundan sonra birleşimlerden birinin sâbit sıcaklıkta tutulurken, diğerinin ısıtılması sonucu iki bileşim arasında bir termo-elektrik potansiyel farkı ortaya çıkar. Bu potansiyel farkı (volt), sıcaklığın farkının büyüklüğü nispetinde büyük olur ve voltmetreyle okunabilir. Bu voltmetrenin verilen sıcaklık için kalibre edilmesi sonucu, sıcaklık ölçebilecek bir termokupl elde edilmiş olur. Tek bir termokuplun verdiği voltaj birkaç milivolt gibi çok küçüktür.

Yüksek voltaj için sıcak ve soğuk bileşimlere sâhip termokuplların sayısı arttırılır ve seri bağlama yapılır. Böylece termopil veya termo elektrik pil elde edilmiş olur. Direnç termometresi: Bu bir iletkenin elektrik akımına karşı gösterdiği direncin sıcaklıkla değişimine dayanan bir âlettir. Metallerin pek çoğunun sıcaklıkları arttıkça elektrik geçirgenlikleri azalır. Ortaya çıkan direnç belirli sınırlar içinde, sıcaklıkla orantılıdır. Termometrede kullanılan direnç platin veya nikel tel şeklinde olup, direnci 0°C’de 100 ohm olacak şekilde düzenlenir. Sıcaklık değişimiyle direnç değişimi, akım şiddetinin değişimi olarak, meselâ çapraz bobin âletiyle ölçülür. Bu âletin göstergesi her iki bobinden geçen akım şiddeti (0) ile orantılı sapar.

Termometre, (Antik Yunanca'dan: thermos sıcaklık ve métron ölçü; eski dilde: mizanül-harâre) sıcaklığı ölçmek için kullanılan alet.

Meteorolojide Celsius, Fahrenheit veya Kelvin gibi değişik ölçekler termometrelerde kullanılmaktadır. Gündelik kullanımdaki termometrelerin çoğu, değişen sıcaklık karşısında sıvıların hacim değiştirmesi mantığına dayanır. Bu cinsten en fazla kullanılan termometreler civalı termometrelerdir. Sıcaklığın çok düşük olduğu yerlerde ise donma sıcaklığı daha düşük olan alkollü termometreler tercih edilir.Termometreler,sıcaklık ölçmede kullanılır.

Yapısı [değiştir]

En sık rastlananı cıvalı termometredir. Bu çok küçük kesite sahip ve üst ucu kapalı bir tüpten ibarettir. Alt ucundaysa içinde cıva bulunan küresel veya silindirik bir hazne bulunur. Isıtılmasıyla, civa genişler ve tüpte yükselir. Tüpün kesitinin küçük olmasından dolayı az bir hacim büyümesinde cıvanın yükselmesi oldukça fazladır.

Termometre iki sabit nokta arasında kalibre edilir. Bunlar suyun donma noktasıyla kaynama noktasıdır. Normal atmosfer basıncında (760 mm cıva basıncı) bu iki nokta arasındaki mesafe Celsius termometresinde 100 eşit parçaya bölünür. Bunların her biri bir Centigrad'ı (1°C) gösterir. Fahrenheit ölçüsündeyse bu 180 eşit parçaya bölünür. Bunların her biriyse Fahrenheit'i (1°F) gösterir. Bu ölçümde, suyun donma ve kaynama noktası sırayla 32°F ve 212°F olarak belirlenir. Réaumur ölçümündeyse bu noktalar 0°R ve 80°R olarak isimlendirilir. Ara da 80 parçaya bölünür. Cıva -39°C'de donduğu için çok düşük sıcaklıkların ölçümü için uygun değildir. Bu tür olanlar donma noktası düşük olan renkli alkolle doldurulmuştur. Ulaşılabilecek en düşük sıcaklık mutlak sıfır olup, -273,16°C'dir. Mutlak sıfırdan başlayan bir ölçü de Kelvin'dir, yani -273,16°C = 0K'dır.

Çeşitleri [değiştir]

  • Alkollü termometre
  • Cıvalı termometre
  • Dijital termometre
  • Gazlı termometre
  • Katı termometre

 
   
 
Since 2009 Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol